Tembang Pangkar – Macapat merupakan lagu dalam bahasa Jawa yang membahas tentang kehidupan manusia. Tembang macapat biasanya berisi perasaan, ide, pengalaman, semangat dan nasihat dari penulis lagu.
Masyarakat Jawa pada jaman dahulu sangat mengenal jenis jenis tembang macapat. Bagi masyarakat Jawa, tembang macapat bukan hanya sekedar kesenian daerah.
Hal ini karena kandungan dan isi tembang macapat berfungsi sebagai sarana memberi nasihat (pitutur luhur), pembawa amanat, media dakwah dan alat pendidikan.
Selain itu, isi tembang macapat berupa pesan moral sejak manusia dilahirkan hingga kembali pada yang Maha Kuasa. Hal inilah yang menjadikan tembang macapat penting bagi masyarakat Jawa.
Jenis tembang macapat ada 11 yaitu tembang maskumambang, mijil, sinom, kinanthi, asmarandana, gambuh, dhandanggula, durma, pangkur, megatruh dan pocung.
Pada pembahasan kali ini kita akan menjelaskan pengertian, arti pangkur, watak, paugeran, contoh tembang dengan berbagai tema, syair tembang, lirik tembang pangkur, gancaran, makna dan ciri ciri tembang pangkur. Berikut pembahasannya!
Arti Tembang Pangkur
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Tegese tembang pangkur yaiku jinis tembang kang menehi ide manawa manungsa bakal ngadepi tahap nalika dheweke bakal mundur saka urip ragawine.[/su_note]
Pengertian tembang pangkur adalah jenis tembang yang memberikan gambaran bahwa manusia akan menghadapi suatu tahap ketika dia akan mundur dari kehidupan duniawinya.
Pengertian dari segi bahasa, pangkur artinya “mungkur” tegese mundur, mengundurkan diri atau menyingkirkan hawa nafsu negatif duniawi.
Sedangkan dalam serat purwaukara, arti pangkur adalah buntut atau ekor. Karena itu, pangkur kadang disebut sasmita atau isyarat tut pangkur yang artinya mengekor, diartikan juga tut wuri dan tut wuntat yang artinya menjajaki.
Ada juga yang mengatakan pangkur berasal dari kata “punggawa” dalam golongan kependetaan. Arti kata ini seringkali tercantum dalam macam macam piagam bahasa Jawa kuno.
Watak Tembang Pangkur
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Watake tembang pangkur yaiku nggambarake karakter ing kang gagah, kuwat, jejeg atine lan perkasa. Tembang pangkur cocok digunakake kangge nyeritakake cerita bab kaprawiran, perjuangan lan ugi bab peperangan.[/su_note]
Watak tembang macapat pangkur menggambarkan karakter yang gagah, kuat, rendah hati dan watak perkasa . Tembang macapat pangkur cocok digunakan untuk menceritakan tentang perjuangan dan peperangan.
Selain itu, watak yang kuat ini sekaligus menjadi gambaran isi tembang ketika menceritakan seseorang yang siap meninggalkan segala hal negatif yang bersifat duniawi.
Baca Juga : Tembang Gambuh
Paugerane Tembang Pangkur
Semua sekar macapat terikat oleh aturan yang sifatnya baku biasanya disebut paugeran. Aturan ini berupa guru gatra, guru lagu dan guru wilangan.
Berikut penjelasan masing-masing guru gatra, lagu dan wilangan untuk macapat pangkur.
Guru Gatra
Guru gatra adalah banyaknya garis dalam bait tembang. Untuk macapat pangkur, guru gatranya ada 8 baris.
Guru Wilangan
Guru wilangan adalah banyaknya suku kata dalam setiap baris tembang.
Guru wilangan pangkur yaitu 8, 11, 8, 7, 12, 8, 8.
Artinya baris pertama memiliki 8 suku kata, baris kedua 11 suku kata, baris ke tiga 8 suku kata, baris ke empat 7 suku kata, baris ke lima 12 suku kata, begitu seterusnya.
Guru Lagu
Guru lagu adalah jatuhnya akhir suara pada guru gatra (baris tembang).
Guru lagu pangkur yaitu a, i, u, a, u, a, i
Artinya pada baris pertama tembang berakhir dengan huruf vokal a, baris kedua tembang berakhir dengan huruf vokal i, begitu seterusnya.
Contoh Tembang Pangkur
Berikut adalah kumpulan contoh lirik tembang pangkur beserta artinya. Lirik-lirik tembang di bawah ini kami kumpulkan dari beberapa sumber.
Lirik Tembang Pangkur Tema Pendidikan
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Ayo padha sregep maca
(Ayo semua rajin membaca)
Yaiku maca buku basa jawi
(Yaitu membaca bahasa Jawa)
Bukune sing werna biru
(Bukunya yang berwarna biru)
Isine basa krama
(Isinya bahasa krama)
Ngapalno Krama inggil lan krama alus
(Dihafaljan krama inggil dan krama halus)
Nganti saget maca lancar
(Hingga bisa membaca lancar)
Lan ora ngisin-ngisini
(Dan tidak mempermalukan)[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Bocah-bocah do sekolah
(Anak-anak pada sekolah)
Wiwit mbiyen nalika iseh cilik
(Dahulu ketika masih kecil)
Sregepa anggolek ilmu
(Rajinnya mencari ilmu)
Wayah esuk lan awan
(Mulai dari pagi dan siang)
Ngrungokake perintah para guru
(Mendengarkan perintah para guru)
Lan bisa ngerti agama
(Dan bisa mengerti agama)
Agama ngersaning Gusti
(Agama menyembah Tuhan)[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Uripe sapisan rusak,
(Hidup sekali rusak)
Nora mulur nalare ting saluwir,
(Tidak berkembang akalnya berantakan)
Kadi ta guwa kang sirung,
(Seperti gua gelap yang angker)
Sinerang ing maruta,
(Diterjang angin)
Gumarenggeng anggereng anggung gumrunggung
(Bergemuruh bergema tanpa makna)
Pindha padhane si mudha,
(Seperti itulah anak muda kurang ilmu)
Prandene paksa kumaki
(Namun sangat angkuh)[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Mangkono ilmu kang nyata,
 Sanyatane mung we reseping ati,
 Bungah ingaran cubluk,
 Sukeng tyas yen den ina,
 Nora kaya si punggung anggung gumunggung,
 Ugungan sadina dina,
 Aja mangkono wong urip.
Artinya:
 Begitulah ilmu yang benar
 Sejatinya hanya untuk menentramkan hati
 Senang jika dianggap bodoh
 Bahagia dihati bila dihina
 Tak seperti Si bodoh yang haus pujian
 Ingin dipuji tiap hari.[/su_note]
Lirik Tembang Macapat Pangkur Tema Nasihat
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Ayo padha ing sekolah
 Sinau supaya dadi wong sugih
 Sugih pekarane ilmu
 Ora sugih sing liya
 ilmu iku penting kanggo anak putu
 Supaya ngerti berjuang
 Kanggo pangurip sing asli
Artinya:
 Ayo sekolah
 Belajar agara menjadi orang kaya
 Kaya akan ilmu
 Tidak kaya yang lain
 Ilmu itu penting untuk anak cucu
 Agar ngerti berjuang
 Untuk kehidupan yang asli[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Ayo kanca padha sholat
 Supaya pikanthuk rahmating gusti
 Lan sregepa golek ilmu
 Utamaning ilmu agama
 Manut nasihat bapak ibu lan guru
 Supaya slamet ing dunia
 Lan saking karmaning gusti
Artinya:
 Ayo teman sholat
 Supaya mendapat rahmat dari Tuhan
 Dan rajinlah mencari ilmu
 Terutama ilmu agama
 Menuruti nasihat bapak ibu dan guru
 Agar selamat di dunia
 Dan mendapat karma Tuhan[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Alaning liyan den andhar
 Ing becike liyan dipunsimpeni
 Becike dhewe ginunggung
 Kinarya pasamuan
 Nora ngrasa alane dhewe ngendhukur
 Wong mangkono wateknya
 Nora kena denpedhaki[/su_note]
Artinya:
 Kejelekan orang lain disebarluaskan
 Sementara kebaikan orang lain disembunyikan
 Kebaikan diri-sendiri disanjung sanjung
 Dan dibicarakan depan orang umum
 Tidak merasa keburukannya bertumpuk
 Orang yang mempunyai sifat seperti itu
 Tidak layak untuk kau dekati[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Masa mengko mapan arang
 Kang ketemu ing basa kang basuki
 Ingkang lumrah wong puniku
 Dhengki srei lan dora
 Iren meren dahwen pinasten kumingsun
 Opene nora prasaja
 Jail mutakil bakiwit
Artinya:
 Jaman sekarang sangat sulit sekali.
 Menemukan orang yang berperilaku baik.
 Kebanyakan orang sekarang itu.
 Iri dengki, serakah dan pembohong.
 Sombong dan suka mencela orang lain
 Jarang sekali ada kejujuran
 Banyak terjadi kecurangan[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Kalamun ana manugsa
 Anyinggahi dugi lawan prayogi
 Iku watake tan patut
 Awor lawan wong kathah
 Wong degsura ndaludur tan wruh ing edur
 Aja sira pedhak-pedhak
 Nora wurung neniwasi
Artinya:
 Jika ada manusia
 Yang melupakan pertimbangan nalar
 Itu sifat yang tidak patut.
 Untuk berbaur dengan orang banyak.
 Orang yang tak mengerti adat.
 Janganlah kau dekati
 Karena menuruti kemauannya sendiri[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Nggugu karsane priyangga,
 Nora nganggo peparah lamun angling,
 Lumuh ingaran balilu
 Uger guru aleman,
 Nanging janma ingkang wus waspadeng semu,
 Sinamun samudana,
 Sesadoning adu manis
Artinya:
 Menuruti kemauan sendiri
 Tanpa tujuan jika berbicara
 Tak mau dikatakan bodoh
 Seolah pandai agar dipuji
 Namun manusia yang telah mengetahui akan gelagatnya
 Malah merendahkan diri
 Menanggapi semuanya dengan baik[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Si pengung nora nglegewa,
 Sangsayarda denira cacariwis,
 Ngandhar-andhar angendukur,
 Kandhane nora kaprah,
 Saya elok alangka longkangipun,
 Si wasis waskitha ngalah,
 Ngalingi marang sipingging.
Artinya:
 Si bodoh tak menyadari
 Semakin menjadi dalam membual
 bicaranya ngelantur kesana-kemari
 Ucapannya salah kaprah
 Semakin sombong bicara tanpa jeda
 Si bijak mengalah
 Menutupi ulah si bodoh[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Mingkar-mingkuring ukara
 Akarana karenan mardi siwi
 Sinawung resmining kidung
 Sinuba sinukarta
 Mrih kretarta pakartining ilmu luhung
 Kang tumrap ing tanah Jawa
 Agama ageming aji.
Artinya:
 Membolak-balikkan kata
 Karena hendak mendidik anak
 Tersirat dalam indahnya tembang
 Dihias penuh warna
 Agar menjiwai hakekat ilmu luhur
 Yang ada di tanah Jawa/nusantara
 Agama “pakaian” diri[/su_note]
Tembang Pangkur Serat Wedhatama
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Mingkar-mingkuring ukara
 (Membolak-balikkan kata)
 Akarana karenan mardi siwi
 (Karena hendak mendidik anak)
 Sinawung resmining kidung
 (Tersirat dalam indahnya tembang)
 Sinuba sinukarta
 (Dihias penuh warna )
 Mrih kretarta pakartining ilmu luhung
 (Agar menjiwai hakekat ilmu luhur)
 Kang tumrap ing tanah Jawa
 (Yang ada di tanah Jawa/nusantara)
 Agama ageming aji.
 (Agama “pakaian” diri)[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Jinejer ing Wedhatama
 Mrih tan kemba kembenganing pambudi
 Mangka nadyan tuwa pikun
 Yen tan mikani rasa
 Yekti sepi sepa lir sepah asamun
 Samasane pakumpulan
 Gonyak-ganyuk nglelingsemi
Artinya:
 Tersaji dalam serat Wedhatama
 Agar jangan miskin budi pekerti
 Padahal meskipun tua dan pikun
 bila tak memahami rasa
 Tentu sangat kosong dan hambar seperti ampas buangan)
 Ketika dalam pergaulan
 Terlihat bodoh memalukan[/su_note]
Tembang Pangkur Buatan Sendiri
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Bakti marang ibu bapak
 Aja maneni yen di nasehati
 Budi pekerti kang luhur
 Kudu kita tindakna
 Iku printah gusti ingkang maha agung
 Kanggo sedaya manungsa
 Sing urip ing dunyo iki[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Tanduran kudu di jaga
 Isok lan sore padha di sirami
 Lan aja lali di pupuk
 Kudu sregep ngerawat
 Menehi banyu lan pupuk kudu cukup
 Dadi tanduran kang endah
 Katon seger ora mati[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Ayo kanca di gatekna
 Becik ala kudu di titeni
 Menyang isuk golek ilmu
 Sekolah sing tenanan
 Supaya dadi wong sukses lan berilmu
 Susah seneng di rasakna
 Kanggo bekal urip iki[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Eling-eling para kanca
 Linambaran ati kang kanthi suci
 Sasi pasa pari kudu
 Rinasa kanthi lega
 Dhahar ngunjuk linampahan wanci dalu
 Fitri ing wulan riyaya
 Ana bebrayan puniki[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Lumuh tukua pawarta,
 Tan saranta nuruti hardengati,
 Satata tansah tinemu,
 Kataman martotama,
 Kadarmaning narendra sudibya sadu,
 Wus mangkana kalih samya,
 Sareng manguswa pada ji.[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Wong Jawi kang trep budaya
 Njaga adat lan aturan kang aji
 Gamelan, batik lan lagu
 Bisa dadi warisan
 Supaya bisa dijaga anak putu
 Supayane ora ilang
 Menika budaya Jawi[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Nuntut ilmu neng sekolah
 Bisa angerteni budi pekerti
 Papan bisa nggo sinau
 Wayah esok Lan awan
 Ngrungoake perintahe marang guru
 Lan bisa ngerti agama
 Agama kang migunan[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Sinau Tembang macapat
 tembang sing paling gampil yaiku mijil
 Gatra ora luweh pitu
 Luweh sako sekawan
 Sing paling bener gatrane enem iku
 Gatra ora keno salah
 Sebab gatra iku penting[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Sinau aksara jawa
 Hanaca diwulu dadi hinici
 Ra disuku dadine ru
 Ngawe ng ngowo cecak
 Mateni huruf iku kudu dipangku
 Ngawe r kudu di layar
 Terakhire iku lungsi[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Mlaku-mlaku ing jakarta
 Mandek ing wilayah pantai gading
 Amarga kebelet tuku
 Oleh-oleh jakarta
 Kaya dene kaos, jaket lan sepatu
 Supaya dadi kenangan
 Lan ngerti yen wis ing mriki[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Nyingkiri apa sing ala
 Supaya dadi anak luweh becik
 Ora kok seneng ganggu
 gangguni kanca kanca
 Dadio bocah sing manut lan sing lugu
 Ora kok dadi nakal
 Amrih besok diajeni[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Sing pengung nora nglegewa
 Sangsayarda denira cacariwis
 Ngandhar-ngandhar angendukur
 Kandhane ora kaprah
 Saya elok alangka longkangipun
 Si wasis waskitha ngalah
 Ngalingi marang sipingging[/su_note]
Contoh Tembang Macapat Pangkur Tema Budi Pekerti
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Mapan watake manungsa
 Pan ketemu ing laku lawan linggih
 Solah muna-muninipun
 Pan dadi panengeran ingkang
 Kang pinter kang bodho miwah kang luhur
 Kang sugih lan kang melaarat
 Tanapi manusia singgih[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Sekar pangkur kang Winarna
 (Tembang pngkur yang diceritakan)
 Lelabuhan kang kangge wong urip
 (Pengabdian yang berguna untuk orang hidup)
 Ala lan becik punika
 (Jelek dan baik itu)
 Prayoga krawuhana
 (Sebaiknya kamu ketahui)
 Adat waton punika dipun kadulu
 (Adat istiadat itu hendaknya dilaksanakan)
 Miwah ingkang tata krama
 (Juga yang berupa tata krama)
 Den kaesthi siyang ratri.
 (Dilaksanakan siang dan malam)[/su_note]
Contoh Tembang Macapat Pangkur Tema Kesehatan
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Wong ngaurip kudu njaga
 Tegese kudu ngrawat lan ngurusi
 Sukur yen sregep nyapu
 Yen akeh sampah nglerah
 Tandane kowe wis ora tau krungu
 Maran pitutur kang mulya
 Pitutur kanggo nglestari[/su_note]
Contoh Tembang Pangkur Buatan Sendiri Tema Corona
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Saiki ana corona
 Corona ku virus sing mateni
 Jaganen awakmu iku
 Supaya awak kuat
 Patuhi protokol kesehatan iku
 Supaya awakmu sehat
 Suntik awak nganggo vaksin[/su_note]
Isi Tembang Pangkur
Isi tembang pangkur memuat berbagai problematika hidup dengan serba-serbi godaan kehidupan. Pada fase pangkur, manusia akan segera mengetahui kehidupan sejatinya nanti.
Makna mendalam dari tembang ini adalah kesadaran manusia bahwa kesejatian hidup berakhir dengan kembali kepada Tuhannya.
Sehingga gambaran tembang ini adalah seseorang yang telah berumur senja dimana orang tersebut akan berkaca tentang dirinya, tentang perilakunya, tentang masa lalunya dan tentang Tuhannya.
Pada fase pangkur, seseorang akan mulai menyadari dengan meninggalkan segala perilaku buruknya dan fokus untuk menjadi pribadi lebih baik lagi.
Oleh sebab itu banyak sekali tembang-tembang macapat pangkur yang berisi nasihat-nasihat pada generasi muda agar tidak lalai menjalani kehidupan.
Baca Juga : Tembang Kinanthi
Amanat tembang pangkur
Amanat adalah pesan yang ingin di sampaikan pengarang tembang kepada pendengar. Masing-masing tembang memiliki amanat sendiri yang di sesuaikan dengan watak dan tema tembang (tembang).
Berikut beberapa amanat yang terdapat pada tembang macapat pangkur:
- Seseorang diharapkan untuk mengurangi hawa nafsu dan segala urusan yang bersifat duniawi.
- Berisi peringatan kepada kaulah muda agar tidak lalai selama menjalani kehidupan di dunia.
- Terus berbuat baik, sebab dimasa tua kita hanya akan menyesali segala perbuatan buruk kita.
- Disaat seseorang menghadapi sesuatu yang buruk, hendaknya manusia menjauh dan meninggalkan perbuatan buruk tersebut.
- Menjadi hamba yang sesungguhnya dengan mengetahui nilai-nilai agama.
- Ketika seseorang melakukan kesalahan dan bertaubat dengan sungguh-sungguh, maka Tuhan akan mengampuni.
- Berisi nilai religius/ keagamaan bahwa seorang pemimpin harus menjadi tiang agama yang kokoh agar terhindar dari keburukan.
Sasmitane Tembang Pangkur
Dalam bahasa Jawa, sasmita berarti pratandha kang ana ing tembang. Pratandha artinya isyarat atau tanda.
Sasmitane tembang adalah isyarat yang ada pada tembang.
Setiap tembang macapat memiliki sasmita yang berbeda-beda. Hal ini sekaligus menjadi ciri dari tembang itu sendiri.
Sasmita biasanya berbentuk kata-kata. Misalnya permen cirinya manis, lengket, memiliki berbagai rasa, warnanya beragam. Jadi ketika mendapat ciri ciri tersebut, secara otomatis tertuju pada permen.
Tembang pangkur duweni sasmita antarane yaiku pangkur, pungkur, ungkur, wuntat.
Gancaran Tembang Pangkur
Tegese gancaran yaiku ngowahi tembang sing wujude pupuh/pada/bait dadi gancaran utawa prosa/crita.
Gancaran adalah mengubah tembang yang wujudnya pupuh/pada/bait menjadi gancaran atau prosa/ cerita.
Jadi, isi tembang macapat jika di gancarake akan berubah menjadi sebuah cerita bebas atau prosa.
Cara Membuat Gancaran
Cara nggancarake tembang:
- Golekno tegese tembung-tembung sing angel.
- Gathukno maneh karo tembung sing ono ing tembang.
- Disambung tembung liyane.
Cara membuat gancaran:
- Cari makna kata kata yang sulit
- Pasangkan dengan kata yang ada pada tembang
- Sambung dengan kata kata lainnya.
Contoh Gancaran
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″]Berikut lirik tembang macapat pangkur:
Bocah-bocah do sekolah
Wiwit mbiyen nalika iseh cilik
Sregepa anggolek ilmu
Wayah esuk lan awan
Ngrungokake perintah para guru
Lan bisa ngerti agama
Agama ngersaning Gusti
Gancarane:
Bocah-bocah kabeh padha sekolah. Wiwit biyen nalika iseh cilik nganti saiki kudu sregep golek ilmu. Golek ilmu ing wayah esuk lan awan. Perintahe guru dirungokake supaya bisa ngerti agama.[/su_note]
[su_note note_color=”#f6e774″ radius=”1″] Lirik tembang:
Alaning liyan den andhar
 Ing becike liyan dipunsimpeni
 Becike dhewe ginunggung
 Kinarya pasamuan
 Nora ngrasa alane dhewe ngendhukur
 Wong mangkono wateknya
 Nora kena denpedhaki
Gancarane:
Eleke wong liyo disebarno. Apike wong liyo disingitno. Apike awake dhewe disanjung-sanjung. Diomongno nang panggonan umum. Ora ngrasa yen eleke awake dhewe tambah akeh/numpuk. Wong kang duwe watak ngunu ora kene dicidheki.[/su_note]
Kumpulang Soal dan Jawaban Materi Pangkur
- Kepriye watake tembang pangkur? Watake tembang pangkur yaiku nggambarake karakter ing kang gagah, kuwat, jejeg atine lan perkasa.
- Sebutna loro wae watake tembang pangkur? gagah lan kuwat
- Tembang pangkur iku asale soko tembung titik-titik kang tegese mundur? Mungkur
- Tembang pangkur iku kaperang dadi? 7 gatra
- Tembang ratri ing tembang pangkur duweni teges? wengi
- Cacahe guru wilangan tembang pangkur gatra 5 anak?
- Guru gatrane tembang pangkur yaiku? ana 7 gatra
- Bacutna larik kapapat tembang pangkur iki prayoga? Prayoga kawruhana
- Pathokan tembang pangkur yaiku? Guru Gatra = 7 gatra, guru wilangan =8,11,8,7,12,8,8, guru lagu = a,i,u,a,u,a,i.
- Sinawung resmining kidung iku larik tembang pangkur gotro? gatra 3
- Terangno opo kang diarani tembang pangkur? Tegese tembang pangkur yaiku jinis tembang kang menehi ide manawa manungsa bakal ngadepi tahap nalika dheweke bakal mundur saka urip ragawine.
- Tembang macapat pangkur dan gamelan singomengkok merupakan peninggalan? Sunan Drajat
- Tulisna paugerane tembang macapat pangkur? Guru Gatra = 7 gatra, guru wilangan =8,11,8,7,12,8,8, guru lagu = a,i,u,a,u,a,i.
- Wali allah yang dikenal sebagai pencipta tembang macapat pangkur adalah? Sunan Drajat
- Jelasna apa iku tembang macapat pangkur? yaiku jinis tembang kang menehi ide manawa manungsa bakal ngadepi tahap nalika dheweke bakal mundur saka urip ragawine.
- Surasane pupuh pangkur pada sepuluh ing serat wedhatama yaiku? golek ngelmu kudu sabar
- Tembang macapat pangkur nyritakake lelakone uripe manungsa nalika…? sampun siap ninggalake urusan nafsu donya lan nyoba nyerakake awak marang Gusti Allah.
- Tembang macapat pangkur adalah ciptaan dari sunan? Drajat.
Demikianlah penjelasan seputar pupuh pangkur. Semoga bermanfaat.
 
  
 






2 Replies to √ 25+ Contoh Tembang Pangkur [Pengertian, Watak, Aturan { Lengkap}]
Terimakasih! Artikelnya sangat bermanfaat
Binging
Cara Top Up ShopeePay Lewat DANA, OVO, ATM { BRI, BCA, BNI, Mandiri}, Indomaret dan Alfamart
√ Cara Membuat Toko di Shopee Beserta Strategi Jualannya
Cara Dapat Shopee Paylater Untuk Pengguna Baru Anti Ribet